Geo-marsz w poszukiwaniu czystej wody
Grupa docelowa: klasa 4-8
Możliwość dostosowania zajęć dla szkół ponadpostawowych
Cel: Zapoznanie odbiorców z zagadnieniami z zakresu Globalnego Systemu Pozycjonowania (GPS), metodyki wykonywania podstawowych analiz laboratoryjnych niezbędnych do określenia jakości wody. Ponadto grupa docelowa zdobędzie umiejętności posługiwania się urządzeniami z grupy GPS oraz przeprowadzenia podstawowych analiz laboratoryjnych z zakresu oceny jakości wody.
Zakres warsztatów: Wprowadzenie w tematykę warsztatów, nawigacja terenowa z wykorzystaniem urządzeń GPS, pomiary fizyko-chemiczne w laboratorium, omówienie wyników i ocena jakości wody.
Czas trwania: 1,5-2 h dydaktyczne (zajęcia w Centrum Monitoringu i Ochrony Wód nad Jeziorem Raduńskim Górnym) lub ok. 3 h dydaktyczne (zajęcia w CMiOW + wyjście w teren)
Koordynator: dr Maciej Markowski, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Zakwity sinic na kąpieliskach – zobacz jak wyglądają sinice pod mikroskopem
Grupa docelowa: klasa 4-6
Możliwość dostosowania zajęć dla klas starszych oraz szkół ponadpostawowych
Cel: Informowanie o potencjalnym zagrożeniu wynikającym z obecności sinic na kąpieliskach.
Zakres warsztatów: Omówienie jak wyglądają sinice, które tworzą zakwity, gdzie i dlaczego się pojawiają, jakie mogą być negatywne skutki korzystania z wód, w których występują toksyczne sinice (prezentacja multimedialna). Wykonywanie preparatów mikroskopowych i oglądanie sinic tworzących zakwity (część praktyczna). W okresie maj-czerwiec i wrzesień, jeśli pogoda pozwoli, możliwa jest prezentacja pobierania próbek siatką fitoplanktonową z brzegu jeziora.
Czas trwania: 2,5-3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Justyna Kobos, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Czy wszystkie sinice są niebezpieczne?
Grupa docelowa: klasa 6-8
Możliwość dostosowania zajęć dla szkół ponadpostawowych
Cel: Informowanie o potencjalnym zagrożeniu wynikającym z obecności sinic na kąpieliskach oraz o potencjalnym ich wykorzystaniu m.in. w medycynie, farmacji, biotechnologii.
Zakres warsztatów: Omówienie pozytywnych i negatywnych aspektów występowania sinic w środowisku (prezentacja multimedialna). Wspólne analizowanie możliwości wykorzystania związków produkowanych przez sinice, prezentacja już dostępnych na rynku artykułów (dyskusja). Wykonywanie preparatów mikroskopowych i oglądanie różnych gatunków sinic (część praktyczna).
Czas trwania: 2,5-3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Justyna Kobos, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Jeziora – wielkie archiwa przyrody
Grupa docelowa: szkoły podstawowe i ponadpodstawowe
Cel: Celem warsztatów będzie zaprezentowanie roli jaką pełnią jeziora w rekonstrukcjach paleogeograficznych.
Zakres warsztatów: Podczas zajęć uczestnicy zapoznają ze znaczeniem ekosystemów jeziornych w kontekście rekonstrukcji naturalnych i antropogenicznych zmian środowiska. Uczniowie będą mieli okazję obejrzeć pod mikroskopem zdeponowane na dnie zbiorników jeziornych ślady życia sprzed wielu tysięcy lat. Dowiedzą się jak na przestrzeni tysiącleci zmieniał się krajobraz Kaszub i jaką rolę w tych zmianach pełnił człowiek.
Czas trwania: 3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Dawid Weisbrodt, Wydział Oceanografii i Geografii UG, Centrum Zrównoważonego Rozwoju UG
Wielki świat małych glonów – na tropie mikroskopijnych okrzemek
Grupa docelowa: klasa 4-6
Możliwość dostosowania zajęć dla klas starszych oraz szkół ponadpostawowych
Cel: Poznanie glonów z gromady okrzemek żyjących w środowisku wód słodkich na różnych podłożach.
Zakres warsztatów: Omówienie czym są, gdzie występują i jak wyglądają okrzemki, jedna z najliczniejszych gromad glonów (prezentacja multimedialna). Poznanie sposobów i samodzielne pobranie próbek okrzemek z różnych substratów (praca w terenie; część praktyczna). Oglądanie i rozpoznanie okrzemek charakterystycznych dla różnych podłoży i środowisk (praca z mikroskopem z wykorzystaniem preparatów stałych przygotowanych wcześniej przez prowadzącego warsztaty ; część praktyczna). Omówienie wyników analizy mikroskopowej – czy na różnym podłożu występują różne gatunki okrzemek (mini-dyskusja).
Czas trwania: 3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Iwona Bubak, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Wodne tajemnice – piękno w skali mikro czyli okrzemki
Grupa docelowa: klasa 6-8
Możliwość dostosowania zajęć dla szkół ponadpostawowych
Cel: Poznanie glonów z gromady okrzemek żyjących na różnych podłożach w środowisku wód słodkich.
Zakres warsztatów: Omówienie czym są, gdzie występują i jak wyglądają okrzemki, jedna z najliczniejszych gromad glonów (prezentacja multimedialna). Poznanie sposobów i samodzielne pobranie próbek okrzemek z różnych substratów (praca w terenie; część praktyczna). Oglądanie i rozpoznanie okrzemek charakterystycznych dla różnych podłoży i środowisk (praca z mikroskopem z wykorzystaniem preparatów stałych oraz kluczy do oznaczania okrzemek przygotowanych wcześniej przez prowadzącego warsztaty ; część praktyczna). Omówienie wyników analizy mikroskopowej – czy na różnym podłożu występują różne gatunki okrzemek (dyskusja).
Czas trwania: 3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Iwona Bubak, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Brudna czy czysta? Jak łatwo poznać, jaka jest jakość wody?
Grupa docelowa: klasa 4-8
Możliwość dostosowania zajęć dla szkół ponadpostawowych
Cel: Podczas warsztatów odbiorcy zapoznają się z podstawowymi metodami oceny jakości wody, zarówno tymi najprostszymi ocenami za pomocą narządów zmysłu, jak i tych opartych na metodach biologicznych i chemicznych. W trakcie warsztatów pobrane zostaną próby osadów dennych i wody, oceniony zostanie pas brzegowy jeziora. Zebrane w terenie próby wykorzystane będą w laboratorium – próby osadów pod mikroskopem, a w próbach wody oznaczone zostaną przewodność, odczyn i biogeny.
Zakres warsztatów: Omówienie pozytywnych i negatywnych cech brzegu jeziora, które świadczą o jego zanieczyszczeniu i postępującej degradacji. Uczniowie będą mogli samodzielnie ocenić za pomocą zmysłów stan sanitarny wody, pobrać próby osadów z dna, ocenić pas roślinności, jak również pobrać próby wody do analizy. Dowiedzą się także, jak w prosty sposób ocenić, czy woda nadaje się do kąpieli czy do picia.
Czas trwania: 2-3 h dydaktyczne (zajęcia w Centrum Monitoringu i Ochrony Wód nad Jeziorem Raduńskim Górnym) lub ok. 3 h dydaktyczne (zajęcia na terenie CMiOW + wyjście w teren)
Koordynator: dr Włodzimierz Golus, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Małe jest piękne! Różnorodność dzięki małym zbiornikom
Grupa docelowa: klasa 4-8
Możliwość dostosowania zajęć dla szkół ponadpostawowych
Cel: Uczniowie poznają małe obiekty wodne w Polsce i nauczą się je rozpoznawać. Dowiedzą się o wartości małych zbiorników, zarówno tych naturalnych, jak i stworzonych przez człowieka. Omówione zostanie zagadnienie bioróżnorodności oraz jak ją ocenić w terenie na podstawie zebranych prób.
Zakres warsztatów: Uczniowie poznają zagadnienia z zakresu ekohydrologii i ekologii. Podczas wyjścia terenowego zostanie dokonana analiza składu gatunkowego organizmów żyjących w ekosystemie małego zbiornika, w szczególności jego brzegu. Dokonana zostanie krótka obserwacja terenowa, pozwalająca na prostą ocenę bioróżnorodności terenu wokół zbiornika i porównanie jej z terenem bez zbiornika.
Czas trwania: 3 h dydaktyczne (zajęcia w Centrum Monitoringu i Ochrony Wód nad Jeziorem Raduńskim Górnym + wyjście w teren)
Koordynator: dr Włodzimierz Golus, Wydział Oceanografii i Geografii UG
Po nitce do kłębka – od właściwości jezior do rekonstrukcji zmian środowiska
Grupa docelowa: szkoły podstawowe (6-8) i ponadpodstawowe
Cel: Przybliżenie wartości badawczej jezior i ich osadów oraz ich znaczenia w rekonstrukcjach paleośrodowiskowych.
Zakres warsztatów: Warsztaty będą podzielone na dwie części. Pierwsza z nich będzie polegała na omówieniu przez prowadzącą czym są i jak powstają jeziora oraz jak ich osady i właściwości mogą być wykorzystane w badaniach naukowych. Zaprezentowane zostaną różne wskaźniki, mówiące o zmianach, jakie zachodziły w przeszłości oraz poruszony zostanie temat podstawowych metod ich analizy.
W części praktycznej uczestnicy warsztatów będą mieli okazję zapoznać się ze sprzętem terenowym, jak również z prawdziwymi próbkami, które stanowią zapis zmian środowiska zachodzących na przestrzeni wielu tysięcy lat.
Czas trwania: 2-3 h dydaktyczne
Koordynator: dr Alicja Bonk, Wydział Oceanografii i Geografii UG
