W dniu 3 września 2024 r. w Porcie Nowy Młyn odbyła się IV Konferencja poświęcona ochronie wód, która zgromadziła ekspertów z różnych dziedzin zajmujących się problematyką ochrony ekosystemów wodnych, zrównoważonego zarządzania zasobami wodnymi oraz działań rekultywacyjnych. Wydarzenie było okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy naukowcami, specjalistami z zakresu ochrony środowiska, praktykami oraz działaczami organizacji pozarządowych.
Wśród prelegentów znaleźli się wybitni przedstawiciele świata nauki oraz praktycy zajmujący się ochroną środowiska wodnego. Mgr inż. Artur Furdyna przedstawił zagadnienia związane z pracami utrzymaniowymi w dorzeczu Drawy, natomiast dr hab. Stanisław Czacharowski, prof. UWM, omówił zagrożenia dla ekosystemów wodnych na przykładzie doliny rzeki Łyny, wskazując jednocześnie na możliwości przeciwdziałania tym problemom.
Dr Małgorzata Kowalska zwróciła uwagę na znaczenie relacji człowieka z miejscem zamieszkania w kontekście dyskusji o ochronie przyrody, co wzbogaciło refleksję na temat lokalnych inicjatyw ochrony środowiska. Z kolei dr Paweł M. Owsianny, dyrektor Nadnoteckiego Instytutu Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Pile, poruszył temat zdrowia środowiskowego człowieka w relacjach z ekosystemami wodnymi.
Ciekawym wątkiem była prezentacja dr. Łukasza Kozuba z Uniwersytetu Warszawskiego, który przedstawił kontrowersyjne, ale niezwykle ważne zagadnienie – „Czy warto zabagnić?”, wskazując na korzyści związane z ochroną mokradeł.
W trakcie konferencji omawiano również praktyczne aspekty retencji w krajobrazie rolniczym, które przedstawił Patryk Kokociński z organizacji „Życie na Pola!”. Dr hab. Agnieszka Pasztaleniec, prof. IOŚ-PIB, zaprezentowała wyniki wieloletnich badań nad stanem wód wybranych jezior Pojezierza Gnieźnieńskiego, ukazując zmiany w ich jakości od lat 90-tych XX wieku.
W kontekście gospodarki leśnej i wodnej, Jarosław Bator z Nadleśnictwa Oborniki przedstawił plan strategiczny dla Lasu Modelowego w Obornikach, uwzględniając kwestie związane z zarządzaniem zasobami wodnymi. Natomiast Karol Ciężak z Towarzystwa na rzecz Ziemi omówił zasady oceny funkcjonalności urządzeń służących migracji ryb.
Prof. dr hab. inż. Julita Dunalska, kierownik Centrum Monitoringu i Ochrony Wód Uniwersytetu Gdańskiego, podkreśliła wyzwania współczesnej rekultywacji jezior, przedstawiając zarówno sukcesy, jak i trudności związane z tym procesem.
Kolejny ważny temat poruszyła dr hab. Beata Messyasz, prof. UAM, Dziekan Wydziału Biologii, która omówiła wpływ zakwitów sinic na jakość wód, wskazując zarówno na aktualny stan, jak i możliwe scenariusze na przyszłość.
Dr inż. Krzysztof Mańka skupił się na zagrożeniach, monitoringu i działaniach naprawczych w zlewni rzeki Małej Wełny, zaś Sebastian Staśkiewicz z Fundacji Ratuj Ryby podzielił się wskazówkami na temat skutecznej organizacji działań ekologicznych w Polsce.
Dr hab. inż. Piotr Hliwa, prof. UWM, zaprezentował modele gospodarowania i ich wpływ na strukturę ichtiofauny jezior. Z kolei Marian Grodzki, emerytowany dyrektor Arboretum Leśnego w Zielonce UP, rozważał temat agroleśnictwa, zadając pytanie, czy jest to moda, czy nostalgia.
Ostatnim prelegentem był Marek Elas z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, który w niezwykle inspirujący sposób zaprezentował temat „Rzeka nie jest rzeczą”, wskazując na konieczność zmiany spojrzenia na zarządzanie rzekami.
Organizatorzy i Patronat
Konferencja została zorganizowana przez Stowarzyszenie Jezioro Rogozińskie, Obornickie Stowarzyszenie Wodniackie APLAGA, Port Nowy Młyn oraz Stowarzyszenie Jeziora Kórnickie. Patronat nad wydarzeniem objęło Centrum Monitoringu i Ochrony Wód Uniwersytetu Gdańskiego, a także Instytut Antropologii i Etnologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Nadnotecki Instytut UAM w Pile, Nadleśnictwo Oborniki, Koalicja ratujmy rzeki, Hotel Odpocznia, Instytut Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego, Fundacja Ratujmy Ryby oraz Gmina Rogoźno.
Podsumowanie
Konferencja w Porcie Nowy Młyn była doskonałą okazją do poszerzenia wiedzy i podjęcia dialogu na temat najważniejszych problemów ochrony wód w Polsce. Współpraca między naukowcami, praktykami i organizacjami pozarządowymi jest kluczowa dla zapewnienia skutecznej ochrony naszych zasobów wodnych, co potwierdzili wszyscy prelegenci podczas swoich prezentacji.
